Abstract (ukr):
Artykuł poświęcony ustalaniu kryteriów wyboru kursu walut dla pomiaru
rachunkowościowego i sprawozdawczości finansowej pod kątem celów podatkowych. W
systemach ewidencyjnych rachunkowości stosuje się jednolita jednostka miary, którą jest
jednostka waluty występującej w podstawowym środowisku funkcjonowania danego
podmiotu ekonomicznego. Stąd praktyczny problem translacji na walutę polską, czyli na
PLN, wyrażonych w walutach obcych wyników pomiaru zdarzeń ekonomicznych. W
ustawie z 1994 r. o rachunkowości, zawarto reguły dla tego rodzaju translacji, które
wszak w praktyce podatkowej i sądowej wzbudziły znaczne kontrowersje na styku z
prawem podatkowym. Przedstawiono naturę i sposób rozstrzygnięcia tych kontrowersji.
Jako racjonalną bazę dla określania reguł translacji przyjęto fundamentalne założenia i
zasady rachunkowości finansowej. W kontekście tytułowego zagadnienia i trudności
praktyki z nim związanej, zwracam się uwagę na potrzebę wyłonienia w polskiej
rachunkowości specjalizacji zorientowanej na sferę sądowo-śledczą.